Δημήτριος Βικέλας
I. Η ΖΩΗ ΤΟΥ
i. Η Καταγωγή του
Ο Δηµήτριος Βικέλας γεννήθηκε στην Ερµούπολη της Σύρου των Κυκλάδων στις 15 Φεβρουαρίου 1835. Ο πατέρας που ονοµαζόταν Μανουήλ Μπικέλας ήταν από την Βέροια. Ο Δ. Βικέλας ήταν ιδιαίτερα υπερήφανος για την καταγωγή του από την Βέροια της Μακεδονίας που την αγαπούσε και σαν δική του ιδιαίτερη πατρίδα. Η µητέρα του Σµαράγδα ανήκε στην µεγάλη ηπειρώτικη οικογένεια Μελά. Και οι δυο οικογένειες των γονιών του είχαν εµπορική, κοινωνική, και λογοτεχνική παράδοση που ο Δηµήτρης Βικέλας τίµησε και συνέχισε επάξια. Υπεραγαπούσε την µητέρα του η οποία µε την εξαίρετη για την εποχή µόρφωσή της δια µόρφωσε τον χαρακτήρα του γιου της.
Το όνοµα της οικογένειας γραφόταν µε Μπ, Μπικέλας ή Μπεκέλας, µέχρις ότου ο πατέρας του µαζί µ ε τον µικρότερο αδελφό του, Κωνσταντίνο , αποδέχθηκαν την γραφή µε Β στη θέση του Μπ . και το έγραφαν Βικέλας. Καθώς αυτό το σύµπλεγµα Μπ, των δυο συµφώνων στην αρχή της λέξης θεωρήθηκε σαν βαρβαρισµός από την σχολαστικότητα που επικρατούσε τότε. Ήταν η εποχή που ακόµη και η Γαλλική κυβέρνηση επιζητούσε να αντικαταστήσει την Ερασµιακή προφορά της αρχαίας Ελληνικής µε αυτή της νεώτερης Ελληνικής στην διδασκαλία των Ελληνικών στη Γαλλία. Στην απόδοση όµως του ονόµατός του µε λατινικούς χαρακτήρες ο πατέρας και ο θείος του διατήρησαν το Β και έτσι το συνέχισε κι ο Δηµήτριος Βικέλας , υπογράφοντας Demetrius Bikelas και στην Γαλλική Demetrius Bikélas.
ii. Η Σταδιοδροµία του
Οι εµπορικές επιχειρήσεις του πατέρα του συχνά έφερναν από την µικρή του ηλικία τον Δ. Βικέλα σε πολύ συχνές µετακινήσεις µεταξύ της Σύρου, Κωνσταντινούπολης και Οδησσού, σε συνδυασµό δε µε την ευπαθή του υγεία είχαν σαν αποτέλεσµα την στέρηση µιας µόνιµης και συστηµατικής παιδείας. Ωστόσο η συνεχής παρουσία της µητέρας του και η έµφυτη τάση του για µελέτη του καλλιέργησαν µια βαθιά διάθεση να φανεί πλατιά χρήσιµος στην πατρίδα του και γενικά στην ανθρωπότητα . Στην Κωνσταντινούπολη παρακολούθησε τα µαθήµατα στη Γαλλική Σχολή του Μ. Allard και στην Σύρο φοίτησε στο Λύκειο Χρήστου Ευαγγελίδη και συµφοίτησε µε τον Εµµανουήλ Ροΐδη. Μαζί ήσαν οι συντάκτες του εβδοµαδιαίου περιοδικού του Λυκείου που το διάβαζαν κάθε Σάββατο στις συγκεντρώσεις που γίνονταν στο Λύκειο και τις οποίες παρακολουθούσαν εκτός από τους µαθητές, η οικογένεια του Λυκειάρχη και πολλοί γονείς .
Στα αποµνηµονεύµατά του : «Η ζωή µου» γράφει σχετικά ο Δ. Βικέλας : «...ήµουν κατά δυο έτη πρεσβύτερος του Ροΐδη, αλλ’ η διαφορά της ηλικίας δεν τον εµπόδιζε να ζηλεύει το τρόπαιό µου, καθώς προ ετών µου οµολόγησε ... Τα κατορθώµατά µου δεν ήσαν άξια φθόνου, ούτε είχε λόγο ο Ροΐδης να µε ζηλεύει τότε ... Φύσει κριτικός και ρέπων στο να βρίσκει τα ψεκτά, µπορούσε εύκολα να εκτιµήσει το άτεχνο των στίχων µου και να παρηγορηθεί έτσι για την δήθεν υπεροχή µου».
Σε ηλικία 17 ετών ο Δηµήτρης Βικέλας έφυγε και εγκαταστάθηκε στο Λονδίνο στην αρχή σαν λογιστής στην εµπορική επιχείρηση ‘Αφοί Μελά ’ των θείων του και στη συνέχεια σαν συνεταίρος. Οι θείοι του αλλά και ο ευρύτερος εµπορικός κύκλος των Ελλήνων και των ξένων εκτίµησε την εργατικότητα, την µεθοδικότητα, την εντιµότητα και την ευρύτητα του πνεύµατός του. Τις ελάχιστες ελεύθερες ώρες, ο νεαρός Δηµήτρης τις διέθετε στο University College, όπου σπούδασε Βοτανική, το µόνο διαθέσιµο για κείνη την ώρα κλάδο.
Ο Δ. Βικέλας υπήρξε θερµός πατριώτης, αλλά συγχρόνως σαν συνειδητά παγκόσµιος πολίτης πίστευε στην ανάγκη της αλληλογνωριµίας, φιλίας και συνεργασίας ανάµεσα στους λαούς. Για τον σκοπό αυτό ταξίδεψε περιηγούµενος στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης .
iii. Η Κοινωνική του Δράση
Στο Λονδίνο γνώρισε τον πρέσβη της Ελλάδος, Σπυρίδωνα Τρικούπη, και τον γιο του, Χαρίλαο Τρικούπη, µετέπειτα Πρωθυπουργό και συνδέθηκε µε φιλία που έφτασε στην εποχή της προετοιµασίας των Ι Ολυµπιακών Αγώνων, όταν ο Χαρίλαος Τρικούπης ήταν ο πρωθυπουργός και παρά τις οικονοµικές δυσχέρειες της Ελλάδος, τη στιγµή που η χώρα δανειζόταν από το εξωτερικό για τις πρώτες της ανάγκες, η κυβέρνησή του Χ. Τρικούπη κατόρθωσε να βρει τον τρόπο να κάνει τις απαραίτητες παροχές και εγγυήσεις για την καλή διεξαγωγή των πρώτων Ολυµπιακών Αγώνων του 1896 στην Αθήνα. Από την εποχή του Λονδίνου χρονολογούνται οι αξιόλογες φιλίες του πρώτου προέδρου της Διεθνούς Ολυµπιακής Επιτροπής , Δ. Βικέλα µε πρόσωπα που διαδραµάτισαν σπουδαίο ρόλο στην διοργάνωση των Ι Ολυµπιακών Αγώνων, και σφράγισαν την ιστορία της νεώτερης Ελλάδας.
Οι κάτοικοι της Σύρου τιµούν δυναµικά το άξιο τέκνο του νησιού των Κυκλάδων. Η προτοµή του κοσµεί την πλατεία της Ερµούπολης µπροστά από τα σαράντα µαρµάρινα σκαλιά που οδηγούν στο Δηµαρχιακό µέγαρο, αρχιτεκτονικό
αριστούργηµα, έργο του Ziller. Τον Μάιο 2000 προς τιµήν του Δ. Βικέλα η Ολυµπιακή λαµπαδηδροµία διασχίζει την Ερµούπολη πριν αρχίσει το µεγάλο της ταξίδι για το Σύδνευ. Και το 2004 το σπίτι του Δ. Βικέλα στην Ερµούπολη και όλο το νησί φωτίζει την λαµπρή προσωπικότητα του άξιου πατριώτη.
Ο Δ. Βικέλας πέθανε στην Αθήνα το 1908. Η φιλοπατρία του αγκάλιαζε όλο το πλάτος της Ελλάδας. Άφησε την πλούσια βιβλιοθήκη του στον Δήµο Ηρακλείου και τη συλλογή εικόνων στο Μουσείο Καλών Τεχνών. Η κοινωφελής δραστηριότητα που εγκαθίδρυσε ο Δ. Βικέλας συνεχίστηκε και µετά τον θάνατό του.
Εν κατακλείδι, παρακολουθώντας την πορεία του Δ. Βικέλα τον βλέπουµε νοερά να γεννιέται το 1835 στην παντοδύναµη τότε εµπορική πρωτεύουσα της Σύρου, την Ερµούπολη που είναι η ίδια κτισµένη προς τιµήν του Ερµή του εµπορίου αλλά του λόγιου Ερµή. Ρουφά το Κυκλαδήτικο φως, όπου στα 16 του χρόνια γίνεται η πρώτη του έκδοση. Από έφηβος απορροφάει τις τάσεις της εποχής του ανάµεσα στην Σύρο, Κωνσταντινούπολη και Οδησσό. Το 1852, µόλις 17χρονος αρχίζει στο Λονδίνο µια σταδιοδροµία ανάµεσα σε λαµπρά πνεύµατα και ασχολείται επιτυχηµένα µε το εµπόριο για τα είκοσι -τέσσερα επόµενα χρόνια του. Το 1876, επί δέκα -εννέα χρόνια, στο φως του Παρισιού επεκτείνει τη φιλολογική του ενασχόληση δηµιουργώντας πάντοτε τις ωφελιµότερες για το µέλλον της ανθρωπότητας δραστηριότητες µ ε τις καλές του φιλίες και συνδέσεις. Το 1895 εγκαθίσταται στην Αθήνα ανάµεσα στον ελληνικό λαό, που τον θεωρεί σε ήθος: «...ίσως τον καλλίτερο της Ευρώπης !» και όπου πρόσφερε απλόχερα τους ανθρώπινους αλλά και υλικούς του πόρους για τα δέκα -τρία τελευταία του χρόνια, µέχρις ότου το 1908, έτος της Ι V Ολυµπιάδας, η Αθηναϊκή γη δέχεται δαφνοστεφανωµένο µε τον αρχαίο κότινο, το άξιο τέκνο της.
Το 2001 συµπληρώνονται 150 χρόνια από την πρώτη του έκδοση στη Σύρο, της µετάφρασής του: ‘Εσθήρ ’ από το έργο του Ρακίνα. Η αυθεντική του γλώσσα αποδίδει και σήµερα το µοναδικό της άρωµα και τα αποµνηµονεύµατά του, «Η ζωή µου» αποτελούν το υπόδειγµα του ζωντανού αφηγηµατικού λόγου.
II. ΤΟ ΠΟΛΥΠΛΕΥΡΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ
i. 1ος Πρόεδρος της Διεθνούς Ολυµπιακής Επιτροπής
Δηµήτριος Βικέλας: 1η Προεδρία Δ.Ο .Ε ., 1894-1896
Η 23 η Ιουνίου είναι η ηµέρα που σ’ όλο τον κόσµο εορτάζεται το Ολυµπιακό Πνεύµα. Στις 23 Ιουνίου 1894, ήταν η ηµέρα της λήξης των εργασιών του ‘Διεθνούς Αθλητικού Συνεδρίου των Παρισίων ’. Την ηµέρα αυτή µέσα σε µια πανηγυρική ατµόσφαιρα αποφασίστηκε η αναβίωση των Ολυµπιακών Αγώνων, µε την τέλεση των Ι Ολυµπιακών Αγώνων στην Αθήνα το 1896, µε την καίρια πρωτοβουλία της πρότασης του 60χρονου Δ.. Βικέλα .
Η συνδροµή του Δ. Βικέλα στο Διεθνές Συνέδριο των Παρισίων, αλλά και όλη του η προσφορά µέχρι το τέλος της ζωής, ήταν σηµαντική και αποφασιστική για την πορεία των σύγχρονων Ολυµπιάδων. Η αρχική σκέψη του Baron de Coubertin ήταν να αρχίσει η αναβίωση των Αγώνων το 1900 στο Παρίσι, αλλά, «...µέσα σε µια µέρα ο εµπνευσµένος λόγος του Δ. Βικέλα άλλαξε το σκηνικό, συνεπήρε τους Συνέδρους και πρώτη σύγχρονη Ολυµπιακή πόλη εξελέγη παµψηφεί η Αθήνα». O Δ. Βικέλας δεν είχε την σχετική εξουσιοδότηση του Πανελληνίου Αθλητικού Συλλόγου που εκπροσωπούσε στο Συνέδριο, και ούτε απέκρυψε αυτό το γεγονός από τους συνέδρους. Επί πλέον διευκρίνισε τότε ότι: «...στην Αθήνα, ασφαλώς δεν θα έχουµε την δυνατότητα να οργανώσουµε µεγαλοπρεπείς γιορτές, αλλά τις πολλές ελλείψεις µας θα αναπληρώσει η εγκαρδιότητα της υποδοχής µας! Δεν θα προσφέρουµε στους επισκέπτες µας διασκεδάσεις άξιες προς την περίσταση, αλλά έχουµε να δείξουµε τα µνηµεία και τα ερείπια της αρχαιότητος και να τους οδηγήσου µε στους τόπους όπου τελούσαν οι αρχαίοι Έλληνες τους αγώνες τους».
Η τολµηρή αυτή πρωτοβουλία του Δ. Βικέλα συνεπήρε την κοινή γνώµη και τον τύπο στην Ελλάδα και ήταν κύρια αυτός ο ενθουσιασµός που συνέβαλε στην απροσδόκητα µεγάλη επιτυχία της αναβίωσης των Ολυµπιακών Αγώνων τότε, αλλά και στην παγίωση του θεσμού κατά τα επόμενα λίγα χρόνια, καθώς, όταν µετά τους ΙΙ και ΙΙΙ σύγχρονους Ολυµπιακούς Αγώνες στο Παρίσι το 1900, και στο Σαιν Λούης, Μισούρι, Η.Π.Α. το 1904, οι Αγώνες δεν είχαν την αναµενόµενη υποστήριξη και επιτυχία, και πάλι τότε στην Αθήνα, οι Εµβόλιµοι Ολυµπιακοί του 1906 µε την γνήσια ελληνική ζωντάνια τους έδωσαν και το νέο παράδειγµα του αθλητικού πνεύµατος στην ανθρωπότητα µε την κατάθεση της ψυχής όλων µαζί των πρωτεργατών του Ολυµπισµού και τον γνήσιο αυθορµητισµό του ελληνικού λαού .
ii. Η Λογοτεχνική του Παραγωγή
Ο Δηµήτρης Βικέλας υπήρξε ένας εξαίρετος διανοούµενος, ένας πολύ καλός λογοτέχνης, και ένα φωτισµένο και προνοητικό πνεύµα. Έτρεφε µεγάλη αγάπη για την ευρύτερη πατρίδα του και πίστευε ότι η πρόοδος της Ελλάδας, µισό µόλις αιώνα µετά την Επανάσταση του 1821, εξαρτάται από το πνευµατικό επίπεδο του λαού . Συγκαταλέγεται ανάµεσα στους πρωτοπόρους της νεοελληνικής πεζογραφίας. Έγραψε πρωτότυπα διηγήµατα παίρνοντας το θέµα από την νεοελληνική πραγµατικότητα και τους χαρακτήρες των νεοελλήνων του καιρού του. Τα διηγήµατά του έχουν απλότητα και οι χαρακτήρες του είναι πραγµατικοί, καθηµερινοί γνήσιοι άνθρωποι, ελληνικοί χαρακτήρες που καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για την αναδιοργάνωση του τόπου τους. Η γλώσσα που γράφει είναι ένα δικό του διαµορφωµένο γλωσσικό όργανο, µια οµιλούµενη γλώσσα µε πλούσιο λεξιλόγιο, που βρίσκεται πολύ κοντά στο εκφραστικό της δηµοτικής γλώσσας. Τα σηµαντικότερα από τα διηγήµατά του είναι: ‘Ο Παπα -Νάρκισσος ’, ‘Ο Λυσσασµένος ’, ‘Η άσχηµη αδελφή ’, ‘Φίλιππος Μάρθας ’, ‘Γιατί έγινα Δικηγόρος ’, ‘Τα δυο Αδέλφια ’ και το πιο γνωστό του ‘Λουκής Λάρας ’.
Μετά την ολοκλήρωση της πανεπιστηµιακής του σπουδής ο Δ. Βικέλας προχωρεί στην εκµάθηση της Γερµανικής και Ιταλικής γλώσσας. Πήρε µαθήµατα ξιφασκίας και ιππασίας, ενώ, τη φλέβα του νησιώτη Συριανού, ιδιαίτερα ευχαριστούσε η κωπηλασία. Η 24χρονη παρουσία του στο Λονδίνο πέρα από την εµπορική του έντονη δραστηριότητα, έχει να επιδείξει και την αξιόλογη λογοτεχνική προσφορά, ένα συγγραφικό έργο υψηλής αξίας. Όταν έφτασε στο Λονδίνο, ο θείος του, Λέοντας Μελάς, ο συγγραφέας του ‘Γεροστάθη ’, τον παρότρυνε να γράφει. Σηµαντική επίδραση είχε στον τότε 25χρονο νέο ο Σπυρίδωνας Τρικούπης, ενώ ο επτανήσιος ποιητής Ιούλιος Τυπάλδος άσκησε την δική του επιρροή στην ποίησή του. Ο λογοτέχνης επηρέασε σηµαντικά το γλωσσικό όχι µόνο στην Ελλάδα αλλά και το εξωτερικό. Τον Ιανουάριο του 1896, ο Γάλλος υπουργός παιδείας τον συµπεριέλαβε στην οµάδα της 15µελούς επιτροπής των κορυφαίων επιστηµόνων προκειµένου να εισηγηθούν: «Περί της αντικαταστάσεως εις τα γαλλικά σχολεία της Ερασµιακής προφοράς της αρχαίας Ελληνικής δια της νεωτέρας Ελληνικής τοιαύτης». Στην ίδια επιτροπή συµµετείχε και ο διάσηµος γλωσσολόγος καθηγητής της νεοελληνικής στην Σχολή των Ανατολικών Γλωσσών στο Παρίσι ο Ιωάννης Ψυχάρης. Ο Δ. Βικέλας κατέθεσε στην επιτροπή την εµπεριστατωµένη θέση του η οποία έγινε σεβαστά αποδεκτή.
Το πρώτο βιβλίο του Δ. Βικέλα τυπώθηκε στην Σύρο το 1851, ήταν η ‘Εσθήρ’, απόδοση της τραγωδίας του Ρακίνα και άλλα ποιήµατα. Το πρώτο δοκίµιο δηµοσιεύτηκε σε συνέχειες το 1859-1860 στο αθηναϊκό περιοδικό ‘Πανδώρα ’ και αναφέρεται στους τελευταίους αυτοκράτορες, τους Παλαιολόγους. Κατέληξε να γράφει τα ποιήµατά του στην δηµοτική γλώσσα και το 1862 κυκλοφόρησε στο Λονδίνο η ποιητική του συλλογή ‘Στίχοι ’. Την περίοδο 1864-1874 δηµοσίευε σε ελληνικά και ξένα έντυπα ποιήµατα και δοκίµια, όπως ‘Η δηµοσιογραφία στην Αγγλία ’, στο οποίο διατυπώνει την γνώµη του για τον τύπο: «Η δηµοσιογραφία είναι η απεικόνιση του βαθµού της πολιτικής και ηθικής µόρφωσης µιας κοινωνίας ». To 1873 µετάφρασε για τα ανίψια του εννέα παραµύθια του Δανού Chr. Andersen, τα ‘Παραµύθια Δανικά ’. Το 1874 εκδόθηκε στο Λονδίνο στα Ελληνικά η ιστορική του µελέτη ‘Περί Βυζαντινών ’, γι αυτό το έργο έγραψε στον φίλο του ελληνιστή W. Wagner «...είναι µια συνοπτική αναθεώρηση της Βυζαντινής πολιτείας και κοινωνίας και µετριοπαθής διεκδίκηση της υπόληψής της ...». Ο Δ. Βικέλας συνέχισε να µεταφράζει και το 1876 εκδόθηκαν στην Αθήνα ‘Ρωµαίος και Ιουλιέτα ’, ‘Οθέλλος ’ και ‘Βασιλεύς Ληρ ’.
Το 1879 εκδόθηκαν στην Αθήνα οι µεταφράσεις του των έργων του Σαίξπηρ, ‘Μακµπεθ ’ και ‘Αµπλετ ’. Το 1884 περιηγήθηκε όλη την Ελλάδα γράφοντας τις εντυπώσεις του στον φίλο του Queux de Saint Hilaire ο οποίος τον παρότρυνε να εκδώσει αυτές τις επιστολές στο Παρίσι µε τον τίτλο, “De Nicopolis à Olympia, lettres à un ami”. To 1885 κυκλοφόρησε στην Αθήνα σε δεύτερη συµπληρωµένη έκδοση η ποιητική του συλλογή ‘Στίχοι ’. Στις αρχές του 1887 εκδίδονται στην Αθήνα έξι διηγήµατά του και στη συνέχεια στα Γαλλικά µε τον τίτλο, ‘Nouvelles Grecques’.
iii. Η Επαγγελµατική του Πορεία
Ένα τέταρτο του αιώνα ανθηρή εµπορική δραστηριότητα στο Λονδίνο, απέφεραν στον Δηµήτρη Βικέλα την οικονοµική αυτάρκεια. Το 1876 η παγκόσµια εµπορική κρίση οδήγησε τον Δ. Βικέλα στην απόφαση να κλείσει την εµπορική του δράση, µε οικονοµική άνεση προσβλέποντας στην εκπλήρωση των λογοτεχνικών, συγγραφικών και κοινωνικών του στόχων. Το 1877 αποφάσισε να εγκατασταθεί στο Παρίσι όπου έγινε πόλος έλξης των πνευµατικών και κοινωνικών κύκλων, ενώ κρατά τις επαφές του αλληλογραφώντας µε σηµαίνοντες φίλους του σε διάφορες χώρες. Το ίδιο έτος εκδίδεται το µεγάλο του διήγηµα ‘Λουκής Λάρας ’.
iv. Ο Κοινωνικός Ανθρωπισµός του
Στην Αθήνα ο Δηµήτριος Βικέλας ανέπτυξε σχέσεις φιλίας και εκτίµησης µε άτοµα που διαδραµάτισαν σπουδαίο ρόλο στην διοργάνωση των Ι Ολυµπιακών Αγώνων, µε τον εκδότη Ιωάννη Φιλήµονα και τον αδελφό του Τιµολέοντα Φιλήµονα, αργότερα βουλευτή και δήµαρχο Αθηνών (1887-1891), τον διάδοχο Κωνσταντίνο, τον Κωστή Παλαµά, τον Σπύρο Σαµάρα, τους διάσηµους ζωγράφους Νικόλαο Λύτρα και Νικόλαο Γκύζη που φιλοτέχνησαν το Ολυµπιακό µετάλλιο και το δίπλωµα των Αγώνων. Στο εξωτερικό δεν έπαυε να είναι σε συχνή επαφή µε τον εµπνευστή του Μαραθωνίου Δρόµου, Michel Bréal. Μέρα µε την µέρα η προσωπικότητα του Δ. Βικέλα γίνεται σεβαστή . Ήταν συναρπαστικός ο τρόπος της ζωής του προς την αιωνιότητα, γράφει για τον Δ. Βικέλα ο Dr. Louis στην µελέτη του: “Studies of the Gods in Greece” Dr. Louis Dyer, Macmillan, 1891. Τον υπολήπτονταν οι φοιτητές, µετεκπαιδευόµενοι, επιστήµονες, Ελληνιστές, πολιτικοί, εκδότες συνεργάζονταν µαζί του αντάλλασσαν απόψεις, µετάφρασαν τα έργα του.
Υπήρξε ο αγνός πατριώτης στον οποίο απευθύνονταν οι Έλληνες πολιτικοί, αλλά και επιστήµονες και κοινωνικοί φορείς και οργανώσεις του δοκιµαζόµενου υπόδουλου ακόµη τότε Ελληνισµού της Κρήτης, της Μακεδονίας και της Ρωµυλίας για να του ζητήσουν την συνδροµή του.
Πολλοί εκτιµούσαν την πολυµάθεια του Δ. Βικέλα που ήταν αποτέλεσµα της εσωτερικής του παρόρµησης για την εκµάθηση των ξένων γλωσσών, για την προσέγγιση, και την ουσιαστική γνωριµία και επικοινωνία µε διαφορετικούς λαούς και τον πολιτισµό τους.
Ο Baron de Coubertin έγραψε για τον Δ. Βικέλα σε επιστολή του στις 16 Δεκεµβρίου 1899: “c’est ce qui’ il y a de plus noble sur la terre”. Ο Κωστής Παλαµάς έγραψε στο αθηναϊκό περιοδικό ‘Εστία ’ το 1892 εξαίροντας την γλυκύτητα και την συγκατάβαση των φρονηµάτων του Δ. Βικέλα. Το 1879 ο Δ. Βικέλας είχε ακόµη µια τιµητική αναγνώριση στο Παρίσι. Εκλέχτηκε µέλος της 20µελούς επιτροπής του ‘Συλλόγου προς Διάδοση των Ελληνικών Σπουδών ’.
Η κοινωφελής δράση του Δ. Βικέλα επεκτάθηκε σε όλο το πλάτος της Ελλάδας. Ο λαµπρός λογοτέχνης ίδρυσε το ‘Σύλλογο προς Διάδοση Ωφέλιµων Βιβλίων ’, τον ‘Οίκο τυφλών ’ και τη ‘Σεβαστοπούλειο Σχολή ’.
Η ενασχόλησή του µε το εµπόριο µέχρι τα σαράντα του χρόνια και η ποικίλη κοινωνική του δραστηριότητα στέρησαν τον χρόνο του Δ. Βικέλα ώστε να αποδώσει
στη δηµιουργική λογοτεχνία όσα η γνησιότητα της φύσης του χαρακτήρα του και το
φωτισµένο µυαλό του τον προόριζαν να προσφέρει.
Από τον Ιούνιο του 1895 ο Δηµήτριος Βικέλας εγκαταστάθηκε µονίµως την Αθήνα και ως πρόεδρος της Διεθνούς Ολυµπιακής Επιτροπής βοήθησε σηµαντικά στην οργάνωση των Ι Ολυµπιακών Αγώνων της Αθήνας το 1896.
Ο Γ. Δολιανίτης χαρακτηρίζει τον Δηµήτριο Βικέλα «Ολύµπια µορφή του συνεδρίου των Παρισίων», που µ το διεθνές κύρος του, τον αυθορµητισµό του και την αφοπλιστική ειλικρίνειά του απέσπασε την οµόφωνη ευχή των Συνέδρων για την τέλεση των Σύγχρονων Ολυµπίων στην Αθήνα. Με το ήθος του, την βαθιά του πίστη και την ενεργητικότητά του εργάσθηκε για την πραγµάτωση της ευχής των συνέδρων, που ήταν διαχρονικό όνειρο των συ µ πατριωτών του , καταξίωσε τον τίτλο του 1 ου Προέδρου της Διεθνούς Ολυµπιακής Επιτροπής, και ενσάρκωσε την Ολυµπιακή Ιδέα.
Χωρίς τον Δηµήτριο Βικέλα δεν θα είχε επιλεγεί η Αθήνα και χωρίς την Αθήνα το µέλλον των Ολυµπιακών Αγώνων θα ήταν αβέβαιο. Μετά, και πέρα από την συµβολή του στη επιτυχή διεξαγωγή των Ι Ολυµπίων, της Αθήνας, 1896 και των Εµβόλιµων της Αθήνας, 1906, ο Δηµήτριος Βικέλας ανάπτυξε µεγάλη δραστηριότητα για την Κοινωνική ανάπτυξη της νεολαίας στην Ελλάδα έως την ηµέρα του θανάτου του στην Αθήνα όπως φαίνεται από τα πρακτικά του Γεωργίου Δροσίνη, ο οποίος τα κατέγραφε την εποχή της ίδρυσης του ‘Συλλόγου προς Διάδοση των Ωφέλιµων Βιβλίων ’. Εκείνο το έργο συνεχίζεται και αναπτύσσεται στα χνάρια του έργου που ίδρυσε ο πρώτος πρόεδρος της Δ.Ο .Ε . Δηµήτριος Βικέλας .
